Είναι παράξενο πόσο σημαντικά έχουν γίνει τα χρήματα, τόσο για κείνον που τα δίνει όσο και για κείνον που τα παίρνει- και για τον άνθρωπο που έχει δύναμη και για το φτωχό. Όλοι ή μιλάνε ατέλειωτα για λεφτά ή προσπαθούν να αποφύγουν να μιλάνε για λεφτά -αφού είναι, κακό πράγμα- αλλά ο νους τους είναι στα λεφτά. Λεφτά για να κάνουν αγαθοεργίες, για το κόμμα, για την εκκλησία και λεφτά για φαγητό. Εάν έχεις λεφτά είσαι δυστυχής κι αν δεν έχεις είσαι πάλι μέσα στη δυστυχία. Σου μιλάνε για την περιουσία κάποιου, όπως σου μιλάνε και για τα αξιώματά του, τα διπλώματα που έχει πάρει, την εξυπνάδα του, τις ικανότητές του και πόσα λεφτά βγάζει. Ο φθόνος του πλούσιου και ο φθόνος του φτωχού, ο ανταγωνισμός για επίδειξη, για γνώσεις, για ρούχα, και για εξυπνάδα στη συζήτηση. Όλοι θέλουν να εντυπωσιάσουν κάποιον άλλον κι όσους πιο πολλούς τόσο πιο καλά. Τα λεφτά, όμως, είναι πιο σημαντικά από οτιδήποτε εκτός από την εξουσία. Αυτά τα δύο πράγματα είναι ένας υπέροχος συνδυασμός· ο άγιος έχει δύναμη, παρόλο που δεν έχει λεφτά κι επηρεάζει και τον πλούσιο και το φτωχό. Ο πολιτικός θα χρησιμοποιήσει τη χώρα του, τον άγιο, τους θεούς που υπάρχουν, για να ανέβει στην κορφή δείχνοντας τον παραλογισμό της φιλοδοξίας και το πόσο άσπλαχνη είναι η εξουσία. Τα λεφτά και η εξουσία δεν έχουν τέλος· όσο πιο πολύ έχεις και από τα δύο τόσο περισσότερα θέλεις, δεν υπάρχει τέλος σ’ αυτό. Πίσω, όμως, από τα λεφτά και τη δύναμη υπάρχει θλίψη, που δεν μπορεί κανείς να την αρνηθεί’ μπορείς να την παραχώσεις, να προσπαθήσεις να την ξεχάσεις, αλλά εκείνη είναι πάντα εκεί· δεν μπορείς να διαπληκτιστείς μαζί της και να φύγει, κι έτσι μένει πάντα εκεί, μια βαθιά πληγή που μοιάζει να μην μπορεί να τη γιατρέψει τίποτα.
Κανείς δε θέλει να ελευθερωθεί απ’ αυτή, είναι εξαιρετικά πολύπλοκο να κατανοήσεις τη θλίψη· όλα γύρω απ’ αυτή εξηγούνται σε βιβλία και τα βιβλία, οι λέξεις, τα συμπεράσματα, αποκτούν τρομερή σπουδαιότητα, αλλά η θλίψη είναι πάντα εκεί, σκεπασμένη προσεκτικά με ιδέες. Κι έτσι η φυγή γίνεται σημαντική· η φυγή είναι η ουσία της επιπολαιότητας, παρόλο που μπορεί να φτάνει σε διάφορα βάθη. Τη θλίψη, όμως, δεν την ξεγελάς εύκολα. Πρέπει να πας μέχρι τη ρίζα της για την τελειώσεις· πρέπει να σκάψεις πολύ βαθιά στον εαυτό σου, να μην αφήσεις ούτε μια γωνιά άψαχτη. Πρέπει να δεις κάθε διαστρέβλωση, κάθε παιχνίδι της πανούργας σκέψης, οποιαδήποτε σκέψη για οτιδήποτε, κάθε αντίδραση χωρίς κατάπνιξη, χωρίς επιλογές. Είναι σαν να ακολουθείς ένα ποτάμι μέχρι την πηγή του· το ποτάμι θα σε πάει σε αυτή. Πρέπει να παρακολουθείς κάθε προμήνυμα, κάθε ένδειξη για να πας στη ρίζα της θλίψης. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να παρατηρείς, να βλέπεις και να αφουγκράζεσαι- τα πάντα είναι μπροστά σου, ολάνοιχτα και πεντακάθαρα. Πρέπει να κάνεις το ταξίδι, όχι στο φεγγάρι, όχι στους θεούς, αλλά μέσα στον εαυτό σου. Μπορείς να κάνεις ένα γρήγορο ταξίδι μέσα στον εαυτό σου κι έτσι να δώσεις ένα γρήγορο τέλος στη θλίψη ή να παρατείνεις το ταξίδι, τεμπέλικα, νωθρά, χωρίς πάθος. Πρέπει να έχεις πάθος για να τελειώσεις τη θλίψη και το πάθος δεν αποκτιέται με τη φυγή. Είναι εκεί, όταν σταματήσεις κάθε φυγή.
Κρισναμούρτι “Σημειώσεις” μετ.Ν.Πιλάβιος εκδ.καστανιώτη
Τα δίχτυα που είχα ρίξει στο σκοτάδι
Efharisto apo kardias 💝