Αν πραγματικά ακούμε όσα λέγονται…

Αν πραγματικά ακούμε όσα λέγονται – «ακούμε» με την έννοια τού να θέλουμε να ανακαλύψουμε τι είναι η αλήθεια – έτσι ώστε να μην υπάρχει η σύγκρουση της γνώμης σου ενάντια στη γνώμη μου, ή η ιδιοσυγκρασία σου σε αντίθεση με τη δική μου, αν μπορούμε όλα αυτά να τα παραμερίσουμε και να προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε τι είναι η αλήθεια, πράγμα που απαιτεί αγάπη, τότε νομίζω ότι σε εκείνη ακριβώς την αγάπη, σε εκείνη την αίσθηση της καλοσύνης θα βρούμε την αλήθεια που δημιουργεί μια νέα κουλτούρα. Τότε ελευθερώνεται κανείς από την κοινωνία και δεν ασχολείται με την μεταρρύθμιση της κοινωνίας. Αλλά το να ανακαλύψουμε τι είναι η αλήθεια απαιτεί αγάπη, και οι καρδιές μας είναι άδειες, γιατί είναι γεμάτες με τα θέματα της κοινωνίας. Κι όντας έτσι γεμάτες, εμείς προσπαθούμε να μεταρρυθμίσουμε, και η μεταρρύθμισή μας δεν έχει το άρωμα της αγάπης.
Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνει ο άνθρωπος που είναι σοβαρός; Θα αναζητήσει την Πραγματικότητα, την αλήθεια, τον Θεό – δώστε ό,τι όνομα θέλετε – ή θα δώσει την καρδιά του και το νου για τη βελτίωση της κοινωνίας, που στην πραγματικότητα είναι η βελτίωση του εαυτού του; Καταλαβαίνετε; Θα ερευνήσει τι είναι η αλήθεια, ή θα βελτιώσει τις συνθήκες της κοινωνίας, που είναι η δική του βελτίωση; Θα βελτιώσει τον εαυτό του στο όνομα της κοινωνίας, ή θα αναζητήσει την αλήθεια, όπου δεν υπάρχει κανένα θέμα βελτίωσης; Η βελτίωση συνεπάγεται χρόνο, χρόνο για να γίνει, ενώ η αλήθεια δεν έχει καμία σχέση με το χρόνο, πρέπει να γίνει αντιληπτή αμέσως.
Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι εξαιρετικά σημαντικό, δεν είναι; Μπορεί να συζητάμε για την μεταρρύθμιση της κοινωνίας, αλλά εξακολουθεί να είναι η αναμόρφωση του εαυτού. Και για τον άνθρωπο που αναζητάει τι είναι πραγματικό, τι είναι αλήθεια, δεν υπάρχει «μεταρρύθμιση» του εαυτού. αντίθετα, υπάρχει το πλήρες σταμάτημα του εαυτού, που είναι η κοινωνία. Οπότε αυτός ο άνθρωπος, δεν ασχολείται με την μεταρρύθμιση της κοινωνίας.
Όλη η δομή της κοινωνίας βασίζεται σε μια διαδικασία κοινωνικής αναγνώρισης και υπόληψης. και σίγουρα, κύριοι, ένας σοβαρός άνθρωπος δεν μπορεί να επιδιώκει την μεταρρύθμιση της κοινωνίας, που σημαίνει βελτίωση του εαυτού του· στην μεταρρύθμιση της κοινωνίας, στην ταύτισή του με κάτι ιδανικό, μπορεί να θεωρεί ότι θυσιάζεται, αλλά αυτό είναι και πάλι «αυτό-βελτίωση». Ενώ για τον άνθρωπο που αναζητά το υπέρτατο, το ύψιστο, δεν υπάρχει «αυτό-βελτίωση», γιατί προς αυτή την κατεύθυνση δεν υπάρχει βελτίωση του «εγώ», δεν υπάρχει προσπάθεια να γίνει κάτι, να γίνει κάποιος, δεν υπάρχει καμία πρακτική, καμία πειθαρχία, καμία σκέψη ότι «θα πρέπει να γίνω κάτι που δεν είμαι». Αυτό σημαίνει πραγματικά το σταμάτημα κάθε πίεσης στη σκέψη, και όταν δεν υπάρχει καμία πίεση στη σκέψη, υπάρχει σκέψη; Η ίδια η πίεση στη σκέψη είναι η διαδικασία της σκέψης, της σκέψης με βάση την οπτική γωνία μιας συγκεκριμένης κοινωνίας, ή με βάση την οπτική γωνία αντίδρασης σε αυτή την κοινωνία· οπότε, αν δεν υπάρχει καμία πίεση, υπάρχει σκέψη; Μόνο ο νους, λοιπόν, που δεν έχει αυτή την κίνηση της σκέψης – που είναι αποτέλεσμα πίεσης της κοινωνίας – μόνο ένας τέτοιος νους μπορεί να βρει την Πραγματικότητα. και με την αναζήτηση του υπέρτατου, ένας τέτοιος νους δημιουργεί μια νέα κουλτούρα. Αυτό είναι το απαραίτητο: να προκαλέσουμε ένα εντελώς διαφορετικό είδος κουλτούρας κι όχι να μεταρρυθμίσουμε την κοινωνία. Και μια τέτοια κουλτούρα δεν μπορεί να προκύψει αν αυτός που είναι πραγματικά σοβαρός άνθρωπος δεν επιδιώξει με όλη του τη δύναμη, με όλη του την ενέργεια, με αγάπη, εκείνο που είναι πραγματικό. το πραγματικό δεν θα βρεθεί σε κανένα βιβλίο, μέσα από κανέναν ηγέτη. γεννιέται όταν η σκέψη είναι ήσυχη και αυτή η ησυχία δεν μπορεί να εξαγοραστεί από καμία πειθαρχία. Η ησυχία έρχεται όταν υπάρχει αγάπη.

Εξετάζοντας κάποια από αυτά τα ερωτήματα, θεωρώ σημαντικό ότι θα πρέπει να βιώσουμε άμεσα όσα λέγονται, και δεν μπορεί να το κάνει κανείς αυτό αν απλώς ενδιαφέρεται για την απάντηση στα ερωτήματα. Αν πρόκειται να εμβαθύνουμε μαζί στο πρόβλημα, δεν μπορούμε να το κάνουμε έχοντας διάφορες γνώμες γι’ αυτό – «η δική μου θεωρία απέναντι στη δική σου» – γιατί οι θεωρίες και οι θεωρητικολογίες είναι εμπόδιο στην κατανόηση ενός προβλήματος. Αλλά αν εσείς κι εγώ μπορούμε ήσυχα, διστακτικά να διεισδύσουμε βαθιά μέσα στο πρόβλημα, τότε ίσως μπορέσουμε να το κατανοήσουμε. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα πραγματικά. Ο νους δημιουργεί το πρόβλημα και μέσα από την κατανόηση του προβλήματος κατανοεί κανείς τον εαυτό του, το πώς λειτουργεί ο νους του. Σε τελευταία ανάλυση, ένα πρόβλημα υπάρχει μόνο όταν οποιοδήποτε ζήτημα ή ενόχληση έχει ριζώσει στο έδαφος του νου. Και μπορεί ο νους να παρατηρήσει ένα θέμα, να έχει επίγνωση κάθε ενόχλησης, χωρίς να αφήνει την ενόχληση να ριζώνει μέσα του; Ο νους , σαν μια ευαίσθητη λεπτή μεμβράνη, αντιλαμβάνεται, νοιώθει τις διάφορες μορφές αντίδρασης. Αλλά μπορεί ο νους να αντιλαμβάνεται, να νοιώθει, να αντιδρά με αγάπη, έτσι ώστε να μη γίνεται ο ίδιος το έδαφος όπου ριζώνει η αντίδραση και γίνεται πρόβλημα;

Κρισναμούρτι «Μιλώντας για το Θεό» μετάφραση Ν.Πιλάβιος, εκδ. Καστανιώτη