Τον ίδιο μήνα είχαμε άλλη μια ενδιαφέρουσα συζήτηση. Ύστερα από μερικές προκαταρκτικές κουβέντες, ο Κρισναμούρτι έκανε την εξής
ερώτηση στους δασκάλους: «Κοιτώντας την κατάσταση που υπάρχει στον κόσμο σήμερα διακρίνουμε τον εθνικισμό, τον κομμουνισμό και
αυτό που ονομάζουν καπιταλισμό· διακρίνουμε την αποτυχία των θρησκειών, την ανωριμότητα των πολιτικών, τη διάσπαρτη βία, πολέμους,
την ηθική κατάρρευση και λοιπά. Ποιο είναι το κύριο θέμα;»
Η ομάδα έδωσε διάφορες απαντήσεις, που όλες αποδείχτηκαν ανεπαρκείς, οπότε ο Κρισναμούρτι ξανάκανε την ερώτηση λίγο πιο δηκτικά: «Ποια κραυγή ακούτε; Δουλέψτε το μυαλό σας, όλο σας το είναι. Μην προσφέρετε στον άλλο απλώς λόγια. Μην ταΐζετε με λόγια τον άνθρωπο που πεινάει!»
Ύστερα από μια μεγάλη παύση ένας δάσκαλος είπε: «Ακούω απελπισία».
Κρισναμούρτι: «Για να ανταποκριθείτε σ’αυτό, θα πρέπει να βρείτε όχι μια μερική δράση,αλλά μια ολοκληρωτική δράση που δεν θα θρέψει
περισσότερη απελπισία, περισσότερη δυστυχία. Έτσι; Μη συμφωνείτε, απλώς σκέφτομαι δυνατά. Αν τη δείτε και την ακούσετε αληθινά,τί θα κάνετε; Θ’ ανταποκριθείτε; Ή θα πείτε: «Συγγνώμη! Κ ι εγώ είμαι απελπισμένος δεν μπορώ να κάνω τίποτα γι’ αυτό. Είμαι παντρεμένος. Έχω παιδιά. Δεν έχω δουλειά. Δεν μου φέρονται καλά. Η γυναίκα μου είναι τούτο κι εκείνο ή ο άντρας μου είναι τούτο κι εκείνο.
Ο Κρισναμούρτι περίμενε λίγο πριν συνεχίσει για να παρατηρήσει την επίδραση που ειχαν λόγια του στο ακροατήριό του.
«Είναι τόσο περιοριστική η δική σας απελπισία, που δεν μπορείτε ν’ ακούσετε την κραυγή; Κι όταν πράγματι ακούτε την κραυγή, την ερμηνεύετε με βάση τη δική σας περιορισμένη ορολογία και εμπειρία; Καταλαβαίνετε τι εννοώ; Τι λέτε; Πρέπει να απαντήσετε, πρέπει να το ανακαλύψετε. Δεν μπορείτε απλώς να κάθεστε εκεί αφήνοντας τον κόσμο να στροβιλίζεται και να περιμένετε να σας πει κάποιος τι να κάνετε. Είστε
υποχρεωμένοι να το ανακαλύψετε».
Περίμενε πάλι κάποια ανταπόκριση που δεν την είχε κι έτσι άρχισε ξανά.
Κρισναμούρτι: «Ακούτε την κραυγή. Πώς ανταποκρίνεστε σ’ αυτή; Σαν υπαρξιστής; Σαν ινδουιστής; Σαν μουσουλμάνος; Σαν ένας διπλωματούχος που πέρασε τις εξετάσεις του με μια τεράστια ποσότητα ανόητων λέξεων; Πώς ανταποκρίνεστε;» Και πάλι δεν υπήρξε ανταπόκριση από την ομάδα.«Ακούτε την κραυγή (ίσως δεν την ακούτε καν). Τι κάνετε; Λέτε «Είμαι απελπισμένος, οπότε δεν μπορώ ν’ απαντήσω, τελεία και παύλα»; Τι κάνετε;»
Συχνά -πιο συχνά απ’ όσο σημειώνεται εδώ- μας ρωτούσε αν τον παρακολουθούσαμε κι αν πραγματικά καταλαβαίναμε εκείνο που εννοούσε, έτσι ώστε να μας κρατάει ξύπνιους και δραστήριους αντί να απορροφάμε παθητικά τα λόγια του. Συνέχισε υπομονετικά.
Κρισναμούρτι: «Πρώτα απ’ όλα να είστε πολύ απλοί και ξεκάθαροι. Σε τι βάθος ακούτε την κραυγή; Με παρακολουθείτε; Αν το μωρό σας
βάλει τα κλάματα στη μέση της νύχτας, σηκώνεστε και κάνετε κάτι. Δεν έχετε κάποια θεωρία για το τι θα γίνει. Έτσι; Από το πόσο βαθιά
ακούτε την κραυγή εξαρτάται αν ανταποκρίνεστε μερικά ή ολοκληρωτικά. Αυτοί είναι οι δύο τρόποι. Συλλογιστείτε το αυτό».
Τώρα πια η ομάδα είχε ενεργοποιηθεί σε βάθος και ο καθένας μας έκανε ό,τι μπορούσε για να σκεφτεί καθαρά, αλλά κανείς δεν είχε τίποτα το πολύ σίγουρο να συνεισφέρει,εκτός-φυσικά- από τον ίδιο τον Κρισναμούρτι.
Κρισναμούρτι: «Αν η κραυγή που ακούω είναι πολύ μακρινή, πίσω από τους λόφους ,δεν σημαίνει τίποτα .Αλλά αν συνδεθείτε ενδόμυχα μ’ αυτή την κραυγή, τότε έρχεται από τη διπλανή πόρτα’ είναι το δικό σας παιδί, ο δικός σας γιος, ο δικός σας σύζυγος, και όποιου κι αν είναι η κραυγή εσείς θα κάνετε κάτι. Πριν, λοιπόν, κάνετε κάτι όχι μόνο πρέπει να την ακούσετε αλλά πρέπει να βρείτε αν την ακούτε τυχαία, επιφανειακά, μερικά ή ολοκληρωτικά, που σημαίνει ολική απάντηση, ολοκληρωτική ανταπόκριση. Παρακολουθείτε; Εγώ σας ζητάω κάτι ολοκληρωτικό κι εσείς μου δίνετε μια μπουκιά ψωμί. Σας λέω «Τί είναι αυτά που μου λέτε!
Δεν θέλω το ψωμί σας. Δεν θέλω τα βιβλία σας, τη γνώση σας”. Αυτό είναι κραυγή.Πρέπει, λοιπόν,να βρείτε αν την ακούτε ολοκληρωτικά ή μερικά, αν ανταποκρίνεστε σ’ αυτή μερικά ή ολοκληρωτικά. Ποιο από τα δύο συμβαίνει; Μη μου απαντάτε. Αυτό είναι διαλογισμός. Καταλαβαίνετε,δεν είναι μόνο να καθόμαστε και να συζητάμε διαλεκτικά τις απόψεις μας και να ευχαριστιόμαστε. Αυτή η ιστορία απαιτεί τρομερά βαθιά έρευνα μέσα σας. Αν δεν μπορείτε να την ακούσετε είστε απλώς ένα νεκρό ανθρώπινο πλάσμα έχετε παγιδευτεί στις οικογενειακές σας μικροϋποθέσες – σιγά τα λάχανα! Βλέπετε, δεν έχουμε θέσει το πρόβλημα στον εαυτό μας. Έτσι δεν είναι; Έχετε θέσει αυτό το ερώτημα στον εαυτό σας πριν; Πρώτα απ’ όλα, αν δεν το έχετε θέσει, γιατί δεν το κάνατε; Παρακολουθείτε; Ύστερα, αν το έχετε θέσει, τι ακριβώς ακούτε; Πώς ανταποκρίνεστε; Δεν μπορείτε να μείνετε ακίνητοι. Δεν έχετε καιρό. Δεν μπορείτε να πείτε «Θα το σκεφτώ. Θα ψάξω όλα τα βιβλία, όλα τα περιοδικά, θα τα διαβάσω και θα καταλήξω σε κάποιο συμπέρασμα».
Αυτό έχετε κάνει -βιβλία, βιβλία, βιβλία- κι όταν σας θέτουν ένα πραγματικό ερώτημα δεν ξέρετε τι να κάνετε! Έτσι δεν είναι;»
Ρίσι Βάλευ(Ινδία) ,Δεκέμβριος 1963 ,συζήτηση με δασκάλους.
Κρισναμούρτι»Η αναζήτηση της αλήθειας»,επιλογές κειμένων και μετάφραση:Ν.Πιλάβιος,εκδ.Καστανιώτη
Σχολιάστε